Αντί προλόγου…
Πάει καιρός από τότε που γράφτηκαν εδώ δυο λόγια, κάποιες σκέψεις για το χωριό, για το Πανόραμα. Με αυτό τον τρόπο τηρείται μια συνέπεια στα όσα ειπώθηκαν όταν ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια: “Βήμα-βήμα”, “χωρίς βιασύνη”, “σαν να περπατάμε στα γύρω βουνά”. Μπαίνοντας στον “Αύγουστο των πανηγυριών” και λίγες μέρες πριν ν’ ανταμώσουμε απάν, είπα να ξαναπιάσω και να ξετυλίξω το κουβάρι…
Του Καλοκαιριού το Πάσχα!
Σε όλη την χώρα, απ’ την μια άκρη στην άλλη, απ’ το μικρότερο νησί ως την μεγαλύτερη πόλη, απ’ το τελευταίο σύνορο της Ελλάδας ως την ψηλότερη βουνοκορφή (είθισται να) προετοιμάζεται ο κόσμος, οι πιστοί, για τον ερχομό “της Παναγίας”, την γιορτή της “Κοιμήσεως της Θεοτόκου”. Νηστεία, σχώρια, παρακλήσεις, Λειτουργίες και ανταμώματα και ψησίματα και τραγούδια, με ευχές, με γλέντια, με χαρές, με κουβέντες, με καλωσορίσματα.
Κάπου διάβασα ότι ο Δεκαπενταύγουστος λέγεται και ως “το Πάσχα του καλοκαιριού” και με βρίσκει σύμφωνο αυτό, όπως και η “Πρωτοχρονιά Φθινοπώρου”, που έχει αναφερθεί για το πανηγύρι μας στην “Γέννηση της Θεοτόκου”, στις 8 Σεπτέμβρη. Κατάνυξη, προσευχή, μα και φωνές και αρνί στη σούβλα και ας απόμκαν μόνο τ’ Μπαρλαγιάνν’ τα πρόβατα και ας είναι η “Προβάτα” τ’ μπάρμπα-Νίκου, τ’ “Λολόκα” μια ανάμνηση απ’ τα παλιά.
Είναι λίγος ο καιρός των δέκα ή των δεκαπέντε ημερών που θ’ ανταμώσουμε και δεν προλαβαίνουμε να τα κάνουμε όλα και τις γιορτές και τα γλέντια και τις ετοιμασίες στα σπίτια. Ίσως να είναι κουραστικό, επίσης, το να “φορτωθεί” υπερβολικά το πρόγραμμα της βδομάδας από τις 7 ως τις 16 Αυγούστου και στην ουσία να γίνει μια τρύπα στο νερό. Εξάλλου, η ανάγκη μας για περισσότερη επικοινωνία και κουβέντα, μέσα στον υπόλοιπο χρόνο, όταν είμαστε χώρια, ήταν αυτή που δημιούργησε τόσο τα “γκρουπάκια” που αφορούν στο χωριό, στο facebook (και οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στα παιδιά που τα “τρέχουν”), όσο και αυτού του διαδικτυακού χώρου.
Αυτό μας βοήθησε να αρχίσουμε να μαζευόμαστε και στις πόλεις που ζούμε, να πίνουμε κανέναν καφέ ή καμιά μπύρα (το τσίπουρο το απολαμβάνεις καλύτερα στο Πανόραμα!) και να κουβεντιάζουμε, να οργανωνόμαστε, να αναλαμβάνουμε δράσεις.
Σε μια τέτοια που έγινε πρόσφατα, στην Θεσσαλονίκη, βάλαμε κάτω λίγα πράγματα, προτείναμε και είδαμε τι είναι ευκολότερο να γίνει και με ποια σειρά. Για όσους/ες κάτσουν λίγες μέρες παραπίσω, απ’ το “Αντάμωμα”, θα είναι ευκολότερο να πούμε κι άλλα. Εκεί, λοιπόν, όπου βρέθηκα κι εγώ, μα ως πρόσωπο (Είναι για άλλη κουβέντα αυτό, αλλά ο “Πανοραμίξ” δεν είναι πρόσωπο, είναι πνεύμα, είναι σκέψη, είμαι εγώ, αλλά είσαι κι εσύ, άρα είναι μέρος μιας προσωπικότητας και έτσι δεν μπορώ να τον τοποθετήσω κάπου στον χώρο) και χάρηκα πολύ. Θα τα είπαμε για κανένα τρίωρο και ήρθε η σειρά της καταγραφής και της ΠΡΑΞΗΣ:
Της Γαλανής το φόρεμα!
1. Είμαστε στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουμε το ένα βήμα παραπέρα που κάναμε φέτο(ς). Στην εποχή που όλοι ασχολούνται με τα Α.Τ.Μ. και τα capitall controlls (sic), ιδρύθηκε “Τράπεζα Αίματος Πανοράματος Γρεβενών”! Ενώ τα Μ.Μ.Ε. και τα οικονομικά επιτελεία “σπάζουν τα κεφάλια τους” με καταθέσεις σε λογαριασμούς, εμείς τα λογαριάσαμε διαφορετικά και είπαμε να καταθέσουμε “το αίμα της καρδιάς μας”, που λέει και το τραγούδ(ι)… Hpeirotika(Epirus) – Auta ta Matia Dimo mou – YouTube
Στις 21 Ιουλίου άνοιξε καρτέλα για τον Σύλλογο, τα μέλη του, τους φίλους, τους χωριανούς και όποιον άλλο επιθυμεί, στο ΑΧΕΠΑ της Θεσ/νίκης. Ευελπιστούμε και υποσχόμαστε, μετά την συνάντησή μας και την κουβέντα στο χωριό, όπου θα οριστούν και θα γραφούν οι κανόνες λειτουργίας, να ανακοινωθούν λεπτομέρειες για το “πώς” και το “πού” θα μπορεί ο καθένας και η καθεμία να συνεισφέρει σ’ αυτήν την μέγιστη πράξη εθελοντισμού. Η πιθανότητα συνεργασίας και με κοντινά χωριά ίσως θα βοηθούσε. Παγάλια…
2. Συζητούσαμε από καιρό το ενδεχόμενο μιας ημερήσιας εκδρομής-προσκύνημα στο Μοναστήρι της Ζάμπουρντας, στον Αϊ Νικάνορα, τον προστάτη της περιοχής, όπως αναφέραμε και στο παρελθόν. Η γιορτή του Αγίου είναι στις 7 Αυγούστου, αλλά στάθηκε, πρακτικά, δύσκολο να οργανωθεί κάτι τέτοιο αυτή την περίοδο. Είναι ευκαιρία να τα βάλουμε…καταή και να βρούμε την περίοδο αυτή που μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο (τ’ χρον’ το Πάσχα; το επόμενο καλοκαίρι, ίσως;).
3. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος είναι πιθανό να οργανωθούν εκδρομές/μικρές ή μεγάλες αποδράσεις στα… πέριξ! Τα χρόνια τα…παλιά, εκεί γύρω στις αρχές και τα μέσα της δεκαετίας του ’90, συνηθίζαμε ως παρέα πιτσιρικάδων/νεολαίας του χωριού να κάνουμε ένα ψηστήρι-εκδρομή στην Βαρή, γύρω στις 13 του μήνα. Με τον καιρό, αυτό το αφήσαμε και πέρυσι έγινε ένα αντίστοιχο, αλλά με σουβλάκια, στην αυλή του Σχολείου. Λέμε να το επαναλάβουμε, με πιθανή ημερομηνία την Κυριακή 16 Αυγούστου (οι αποφάσεις αυτού του στυλ παίρνονταν και παίρνονται “στο φτερό”, άρα…ας μην αγχωνόμαστε!).
Μικρές ή μεγάλες ομάδες, μικρών ή τρανών κάνουν εκδρομές-πορείες, που εκτείνονται απ’ τα κοντά (Βαρή, Οξιά, Γκεφυράκι) ως και το Κοζήλιο, την Βάλια Κάλντα ή την Βασιλίτσα. Ζητήσαμε από έναν “διαβάτη των βουνών”, τον Τάκη τον Καραγκιόζη, να μαζευτούμε να μας πει δυο-τρία λόγια και ίσως τα καταφέρουμε. Η Γαλανή, αυτή την εποχή, έχει “πετάξει το λευκό της φόρεμα” αλλά για τους περιπατητές δεν παύει να είναι μια κοπέλα που το ράβει ξανά, για τον Χειμώνα, κάνοντας την ετοιμασία για τον δικό της “γάμο με την φύση”… Της γαλανής το φόρεμα – Μαστοροχώρια Κόνιτσας (Ήπειρος) – YouTube
4. Όπως έχει πει, τονίσει, βροντοφωνάξει κλπ ο Χρήστος ο Παπαξάνθης, που ηγείται της συλλογικής προσπάθειας (και όχι μόνο), η βάση, οι πυλώνες, το θεμέλιο των πράξεων και των δράσεών μας είναι τα δυο πανηγύρια, το “Αντάμωμα” της Παραμονής, στις 14 Αυγούστου και το ολοήμερο, στις 8 Σεπτέμβρη. Τα υπόλοιπα έπονται και συναποφασίζονται, σε μια προσπάθειά μας να δημιουργηθούν ομάδες εργασίας και συμμετοχής. Βασικό είναι και το ότι ο Σύλλογος δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα, άρα η προσπάθεια έγκειται στην δική μας, εθελοντική συνεισφορά (των δέκα ευρώ (10€) το άτομο, για όλο τον χρόνο) μα και την χρηστή διαχείριση, έτσι ώστε να υπάρχει διαφάνεια και τιμιότητα.
Σημειώση: Κάθε μέλος ή χωριανός έχει πρόσβαση για ενημέρωση και λόγο, με σκοπό την χρηστή λειτουργία.
Με βάση αυτά και επειδή οι, ως και πέρυσι, οργανοπαίχτες διαφώνησαν στο ποσό/περικοπή που προτάθηκε να πάρουν, θα υπάρξει καινούργια… κομπανία μουσικών την φετινή χρονιά, με την οποία ελπίζουμε να συνεχίσουμε.
5. Κάποτε, στα “πέτρινα χρόνια”, τα χωρίς όργανα και πανηγύρια στο Πανόραμα, μαζευόμασταν, κομβόι, καραβάνι ολόκληρο και πηγαίναμε σε άλλα χωριά αυτές τις μέρες. Έτυχε να έχω μια κοινή εμπειρία με τον συγχωρεμένο φίλο και πολυαγαπημένο μου Τάκη “τς Αφρόδως”, την οποία και συζητήσαμε παλιότερα. Δεχτήκαμε επίθεση, σχεδόν, σε γειτονικό χωριό, καθώς στις παραγγελίες στην ορχήστρα μετρούσε το…φουσκωμένο πορτοφόλι. Αυτός το 1979, εγώ το 1997! Ίδιες καταστάσεις. Κάναμε φιλίες στα χωριά αυτά και αφήσαμε στην άκρη τις όποιες διαφορές, αλλά είπαμε πως με τον τρόπο που διοργανώνουμε τις γιορτές μας αποφεύγουμε τέτοια γεγονότα, χρονιάρες μέρες και αυτό μας αρέσει. Ας δίνουμε την “σειρά” σε έναν φιλοξενούμενο ή “ξένο” να χορεύει πρώτος… ΝΑΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ – Η ΠΑΡΕΑ (ΑΠΟΨΕ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ) – YouTube
6. Πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο του “ταξιδιού σε άλλους κόσμους” με την συντροφιά, το τηλεσκόπιο και τα σοφά λόγια του “Γκουντή”. Η Γκρόψτα ξάπλωσε κάτω απ’ τ’ αστέρια και περιμένει…
Ο επίλογος, απάν…
Είναι εποχή περίεργη και δύσκολη. Δεν αποτελεί εξαίρεση και ο μικρός μας τόπος. Κάποιοι φίλοι ή γονείς φίλων “ταξίδεψαν” για αλλού, το προηγούμενο χρονικό διάστημα και αυτό μας λυπεί. Τους ευχόμαστε δύναμη ψυχής και να τιμούν την μνήμη τους. Κάποιοι άλλοι, στην εναλλαγή θανάτου και ζωής, κάνανε ή κάνουνε νέο ξεκίνημα, με γάμους ή και γεννήσεις, που (και) φέτος είναι αρκετές. Η ευχή μας είναι να έχουν τον Χριστό και την Παναγιά μαζί τους, για δύναμη και προστασία. Το ίδιο ευχόμαστε και στα καμάρια που ξεκινούν σπουδές ή που διαβάζουν και ονειρεύονται για τα επόμενά τους χρόνια. Στέλνω την αγάπη μου και όλης της συντακτικής ομάδας, στους Πανοραμίτες και τις Πανοραμίτισσες, απανταχού της Γης, στους ξενιτεμένους που δεν θα μπορέσουν να έρθουν και να πούμε μασλάτια! Ψηλά το κεφάλι, παιδιά!
Δεν λειτουργήσαμε με βάση κάποιο “πρόγραμμα ημερομηνιών”, αν και δεν αποκλείεται να συμβεί και αυτό, από κάποιους/ες που “το έχουν” στα της οργάνωσης. Τα ραντεβού μας είναι στο Σχολείο και την πλατεία…
ΥΓ: Η φωτογραφία, απ’ το Σχολειό, με βοήθησε να “βρω” και τον ήχο που καλεί για σμίξιμο!
Καλή αντάμωση... Πάρε τα γκιούμια – YouTube
Πανοραμίξ
