Ο Μάιος μας έφτασε . . .
Ο Μάιος μας έφτασε . . .
…εμπρός βήμα ταχύ, να τον προϋπαντήσουμε παιδιά στην εξοχή…
Ένα παιδικό τραγούδι από τα σχολικά μου χρόνια που δεν σταμάτησα ποτέ να τραγουδάω!!! « Σ’ένα στέφανο του Μάη, όλη η άνοιξη χωράει. Κύκλους, κύκλους τα λουλούδια, οι χοροί και τα τραγούδια»…έλεγα πριν 17 περίπου χρόνια στο νηπιαγωγείο..στο ίδιο που τώρα πια έχει τελειώσει και ο μεγάλος μου ανιψιός. Περνάνε γρήγορα τα χρόνια τελικά, μα όλα τριγύρω αλλάζουνε κ όλα τα ίδια μένουν. Έφτασε λοιπόν κι ο Μάης, τούτος ο «μαγεμένος» μήνας σύμφωνα με παλιές λαϊκές παραδόσεις. Κλέινει σιγά σιγά κι ο κύκλος της άνοιξης και της ανθοφορίας για να φτάσουμε στο καλοκαίρι που όλα τα δέντρα καρποφορούν!!!
Ας μην βιαζόμαστε όμως κι ας τα πάρουμε με την σειρά. Κάνοντας μια μεγάλη βουτιά στο παρελθόν αξίζει να αναφερθούμε στην γνωστή εξέγερση των συνδικάτων του Σικάγο το 1886, διεκδικώντας 8ωρη εργασία και καλύτερες συνθήκες. Με μια πρώτη σκέψη, στις εποχές που ζούμε θα έπρεπε κάθε μέρα να κάνουμε εργατική πρωτομαγιά καθώς οι σημερινές συνθήκες εργασίας υποθάλπονται πίσω από εικονικά 8ωρα!! Τέτοια λογής «Πρωτομαγιά» έφτασε στην Ελλάδα γύρω στο 1892 και τον Φλεβάρη του 1936 εξεγέρθησαν οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης. Όλες αυτές οι διαδηλώσεις παρά τον ειρηνικό τους χαρακτήρα και την έκφραση της αληθινής διαμαρτυρίας για τα εξαντλητικά ωράρια οδήγησαν σε πολλούς θανάτους. Οι αιματηρές αυτές απεργίες έμειναν στην ιστορία και παράλληλα αποτέλεσαν έμπνευση για τον Γιάννη Ρίτσο που έγραψε τον «Επιτάφιο» και ο οποίος ένιωθε τυχερός που γεννήθηκε την πρωτομαγιά του 1909. Με μουσική του Μίκη Θεοδωράκη που αγκαλιάζει τους στίχους του ποιήματος, τραγουδά ο Μπιθικώτσης το 1960… «Μέρα Μαγιού μου μίσεψες, μέρα Μαγιού σε χάνω. Άνοιξη γιε που αγάπαγες κι ανέβαινες επάνω». Το γεγονός ότι μετά από τόσα χρόνια και τόσους αγώνες η Κυριακάτικη αργία εξαλείφεται με διαβεβαιώνει πως τελικά
…όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν…
http://www.youtube.com/watch?v=GYTzq2g2EUk
Από την φύση μου όμως μοιάζω με εκέινο το χιλιοτραγουδισμένο κορίτσι που στην πλάτη ρίχνει τα μαλλιά και έχει τα βλέφαρα χρωματιστά…το κορίτσι του Μάη…προσπαθώ να φεύγω απ’την επίγεια πραγματικότητα καμιά φορά και να ταξιδεύω σε πιο ρομαντικούς ουρανούς γεμάτους γαρυφαλλόσκονη και κρίνα. Σ’αυτόν τον κόσμο, τον παραμυθένιο, σήμερα γιορτάζουμε τα γενέθλια του Λίλιουμ Οριεντάλ!!! Το Κρίνο της Παναγιάς, όπως είναι αλλιώς γνωστό, ήταν σεβαστό από τους αρχαίους Έλληνες που πίστευαν ότι έχει φυτρώσει από το γάλα της Ήρας, της βασίλισσας των θεών. Στη γλώσσα των λουλουδιών, (που επιτρέψτε μου να την γνωρίζω καλά) αυτό το λουλούδι έχει τη γέννηση του το Μαΐο και εκφράζει την καθαρότητα της καρδιάς, την μεγαλοπρέπεια και την τιμή.Είναι σύμβολο της αρετής καθώς αποπνέει γλυκύτητα και ταπεινοφροσύνη. Μα μια εικόνα είναι χίλιες λέξεις….
Ρόζ, λιλά, κόκκινα, πορτοκαλί,φουξ, βυσσινί, κατάλευκα κι ενα σωρό άλλα φορέματα στολίζουν τα μεγαλεπήβολα άνθη του , η γύρη των οποίων μαγνητίζει τα πιο εργατικά πλάσματα του πλανήτη που δεν γιορτάζουν «εργατικές πρωτομαγιές»…τα μελίσσια!!!! Χμμμ..τροφή ίσως για επόμενο άρθρο αναφερόμενο στον περιβόητο χορό των μελισσών…Σας παω από δω κι από κει..το ξέρω..αλλά ποτέ μου δεν μπόρεσα να βάλω σε ένα αυλάκι τη ροή των σκέψεών μου…
Επειδή είμαι λάτρης της παράδοσης δεν θα μπορούσε να λείπει από τούτο το «Πρωτομαγιάτικο» αφιέρωμα μια ιστορική αναδρομή για το Πρωτομαγιάτικο Στεφάνι.. Αν και η πρωτομαγιά αποτελεί μια από τις ελάχιστες γιορτές που δεν έχουν θρησκευτικό χαρακτήρα, αποτελεί πιθανό κατάλοιπο πανάρχαιων προχριστιανικών δοξασιών σχετικών μετην γονιμότητα και την καρποφορία της γης.Παλιότερα η κατασκευή του αποτελούσε ολόκληρη ιεροτελεστία, αφού τίποτα δεν φτιαχνόταν στην τύχη και καθετί που είχε πάνω του είχε και το δικό του συμβολισμό.Το μαγιάτικο κλαδί ή το στεφάνι έχει κατά πάσα πιθανότητα τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Είναι γνωστό ότι στην αρχαία Ελλάδα τέτοια κλαδιά ή στεφάνια χρησιμοποιούσαν πολύ συχνά και δεν έλειπαν από καμία σημαντική εκδήλωση. Επιπλέον, είναι αξιοπρόσεκτο ότι μια σημαντική γιορτή ενός μήνα των αρχαίων, του Θαργηλιώνος, που αντιστοιχούσε περίπου χρονικά στο Μάιο, περιελάμβανε στα δρώμενά της την κατασκευή ενός κλαδιού ανάλογου με το μαγιάτικο. Το κλαδί αυτό δεν το έφτιαχναν με άνθη, αλλά με κλαδιά οπωροφόρων δέντρων, στα οποία τοποθετούσαν επίσης κρεμμύδι και σκόρδο.Στις μέρες μας έχουμε καθιερώσει στεφάνια από λουλούδια του αγρού ή των κήπων, τα οποία τοποθετούμε για μερικές μέρες στην κύρια είσοδο των σπιτιών μας. Δύσκολα μπορεί πια να ανιχνευτεί συμβολισμός στο σύγχρονο μαγιάτικο στεφάνι.Παλιότερα, όμως, το στεφάνι του Μάη έπρεπε να έχει ορισμένα λουλούδια για να πιάσουν οι ευχές που έκαναν οι νοικοκυρές, όπως:
Τριαντάφυλλα, γαρίφαλα, βιόλες, πασχαλιές (λιλά), γεράνια, για να είναι ανθισμένο το σπίτι. Κλωνάρια ανθισμένα από αγιόκλημα ή ελιά, για την ευτυχία του σπιτιού. Στάχυα και λουλούδια του κάμπου, όπως μαργαρίτες, παπαρούνες, για να είναι γεμάτο. Μια κουκιά (φυτό) με τις ρίζες και τους καρπούς της, για τη γλωσσοφαγιά. Ένα κλωνάρι λυγαριάς, για την αγάπη των κοριτσιών του σπιτιού. Ένα κεφάλι σκόρδο, κρεμασμένο στη μέση του ώστε να φαίνεται, για το μάτι.
Πέρυσι τέτοια μέρα βρισκόμουν αρκετά χιλιόμετρα μακριά από την ηλιόλουστη, μεθυστική πρωτομαγιά…Αντί για στεφάνι έφτιαξα το δικό μου Maibaum(δέντρο του Μάη) στο Βιεννέζικο πάρκο του Schönnbrunnόπου βρίσκεται το παλάτι της Σίσσυς.
“Maibaum”
“Κήποι του Schönnbrune
Φέτος, αν και δεν βρίσκομαι σε παλάτια και κήπους, έχω τα λουλούδια μου όλα εδώ..μέσα στην καρδιά μου…και τους κηπουρούς της ψυχής μου δίπλα μου, να φροντίζουν τα άνθη που έχω μέσα μου και να υποστηλώνουν τα αναρριχώμενα γιασεμιά του νου μου…Μα ο καλύτερος κηπουρός μου είναι και ο φύλακας άγγελός μου, που φροντίζω να έχει κάθε μέρα έστω κι ένα λουλούδι στην φωτογραφία, αφού μόνο αυτή μου έμεινε για να κοιτώ…
“Ο Μάης έχει μυστικά κι ένα κλειδί κρυμμένο
που ανοίγει μάτια σκοτεινά και χείλι πικραμένο
έχει και άνεμο τρελό που κουβαλάει τη γύρη
και πυροβάτες της καρδιάς σαν βγει στο πανηγύρι
και πυροβάτες της καρδιάς σαν βγει στο πανηγύρι…
Ο Μάης είναι μουσική από παλιό τραγούδι
από κλαδί ροδακινιάς και από λεύκας χνούδι
δεν έχει Λάμδα ούτε Ρο στη γλώσσα να βουλιάζει
είναι από Άλφα καθαρό κι όταν γελάς σου μοιάζει
είναι από Άλφα καθαρό κι όταν γελάς σου μοιάζει…
Ο Μάης είναι μια φωτιά, μια φλόγα μαγεμένη
έχει τη μέρα αγκαλιά, τη νύχτα ερωμένη
έχει και ήλιο κυνηγό που ξέρει από σημάδι
να βρίσκει αυτόν που έριξε τα μάγια στο πηγάδι
να βρίσκει αυτόν που έριξε τα μάγια στο πηγάδι..
Δεν έχει Λάμδα ούτε Ρο στη γλώσσα να βουλιάζει
είναι από Άλφα καθαρό κι όταν γελάς σου μοιάζει
είναι από Άλφα καθαρό κι όταν γελάς σου μοιάζει.”http://www.youtube.com/watch?v=w3ZtHl2g7Yw
Εντελβάις